Czym jest klasyfikacja ABC XYZ?
Analiza ABC i XYZ stanową kluczowe narzędzie do zarządzania zapasami i utrzymania porządku w magazynie. Dzięki klasyfikacji ABC jesteś w stanie wyodrębnić najważniejsze dla firmy materiały, natomiast klasyfikacja XYZ pozwala przeprowadzić badania dotyczące ich regularnego zużycia.
Analiza jest oparta na Zasadzie Pareto zakładającej, że 80% wartości wynika z 20% materiałów. Analiza ABC dokonuje podziału towarów na trzy grupy, według ich wartości, gdzie A są najważniejsze, B średnio ważne, a C najmniej ważne. Podobnie sprawa wygląda w przypadku analizy XYZ, ale podział odnosi się do regularności zużycia. X określa regularne zużycie, Y zmiennosezonowe zużycie oraz Z nieregularne zużycie.
Metoda ABC i XYZ posiada macierz składającą się z 9 grup klasyfikacyjnych. W tym podziale AX są najważniejsze, a CZ najmniej istotne.
Wprowadzając te metody zarządzania zapasami do magazynu, można znacznie ułatwić gospodarowanie obiektem i zoptymalizować procesy zachodzące w firmie.
Metoda ABC w zarządzaniu zapasami
Klasyfikacja ABC pozwala wyróżnić najważniejsze materiały znajdujące się w magazynie. Podział na odpowiednie grupy gwarantuje sprawne działanie przedsiębiorstwa. Aby lepiej zrozumieć ten podział, warto przeanalizować poszczególne elementy:
- A – są to materiały najdroższe, których wartość wynosi ok. 80% całości, a ogólna masa ok. 20%. Istotne jest, aby często kontrolować zapasy, dbać o terminowe i jakościowe dostawy, ponieważ przynoszą one największe zyski dla przedsiębiorstwa.
- B – są to materiały o średniej wartości wynoszącej 15% całości, a ich ogólna masa to ok. 30%. Ma istotne znaczenie w stosunku do całości znajdujących się w magazynie towarów.
- C – materiały te mają niską wartość, zwykle 5% całości, a ich ogólna masa przekracza 50%. Towary mają charakter masowy. Zalecane jest zastosowanie prostych metod zarządzania.
Analiza XYZ w magazynie
Aby zaprezentowana wyżej analiza ABC miała rację bytu w magazynie, istotne jest jej uzupełnienie o elementy XYZ. Są one związane z regularnością zużycia materiałów składowanych w obiekcie:
- X – są to materiały o regularnym zużyciu, na których zapotrzebowanie wynosi 20% stałego zużycia. Występuje bardzo duża dokładność w zakresie ich zużycia, ale nie ma konieczności utrzymywania dużej ilości zapasów w magazynie.
- Y – materiały mają zmienne zużycie, w zależności od sezonu. Zapotrzebowanie występuje w zakresie 20-30% stałego zużycia. Można ze średnią dokładnością prognozować zużycie. Istotne jest, aby utrzymywać duże ilości zapasów w magazynie.
- Z – trudno jest jednoznacznie określić, jakie będzie zużycie materiałów. Zapotrzebowanie na nie często przekracza 50% stałego zużycia. Występuje niska dokładność w prognozowaniu zużycia. Wymagane jest utrzymywanie dużej ilości zapasów w magazynie, albo zdecydowanie się na dodatkowe koszty związane z realizacją specjalnych zamówień, gdy wystąpi zapotrzebowanie na konkretne towary z tej grupy.
Jak bardzo jest skuteczna metoda ABC i XYZ?
Gdy zostanie zastosowana analiza XYZ oraz analiza ABC w magazynie, można otrzymać macierz kwadratową działającą na zasadzie “trzy na trzy”. Wyodrębnić można 9 grup klasyfikacyjnych: AX, AY, AZ, BX, BY, BZ, CX, CY, CZ. Najważniejsze z nich omawiamy poniżej:
- Grupa AX – wysoka wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy – metoda just-in-time. Materiały dostarczane są w takiej ilości, jakiej potrzebuje firma i w czasie, gdy będą one realnie wykorzystywane.
- Grupa AZ – wysoka wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy – realizacje odbywają się według stanu zamówieniowego zapasu magazynowego..
- Grupa BY – średnia wartość zapotrzebowania; średnia dokładność prognozy – realizacja według maksymalnych i minimalnych zapasów magazynowych.
- Grupa CX – niska wartość zapotrzebowania; duża dokładność prognozy – realizacja z wyprzedzeniem. Oznacza to, że cykl produkcyjny nie może być dłuższy niż wyprzedzenia.
- Grupa CY – niska wartość zapotrzebowania; niska dokładność prognozy – realizacja według programu i zapasów.
Metoda XYZ i metoda ABC – logistyka wiele na nich zyskuje
Klasyfikacja pozycji asortymentu, za którą odpowiada metoda ABC, a także podział ze względu na stopień zużycie realizowany w ramach metody XYZ są kluczowe, aby zaoszczędzić czas i usprawnić czynności realizowane w magazynie związane z zarządzaniem zapasami. Wprowadzając odpowiednią strategię, można zadbać, aby dostawy były realizowane szybko i sprawnie.
